Οδοιπορικό στη Νότια Βουλγαρία (Εθνικό Πάρκο Πίριν.)

Τοποθεσία
Η οργάνωση της εξόρμησης έγινε από τον «συνήθη ύποπτο» τέτοιων εξορμήσεων τον Ε.Ο.Σ. Κομοτηνής δηλαδή από ανθρώπους που ταξίδεψαν και στο παρελθόν και γνωρίζουν την περιοχή . Δηλαδή χαραγμένες διαδρομές από πριν, κρατήσεις σε ξενοδοχεία, πρόγραμμα για τις επισκέψεις μας σε διάφορα σημεία ενδιαφέροντος, γενικά θα έλεγε κανείς ότι δεν πηγαίναμε σαν στραβοί στον Άδη. Το σημαντικότερο ίσως, ότι θα μέναμε δύο βράδια. Άρα περισσότερος χρόνος για εμπειρίες και μεταφορά συναισθημάτων από τη γειτονική χώρα. Ακόμα το ότι οι διαδρομές μας θα ήταν στον ορεινό όγκο του Pirin έβαζε το κερασάκι στη τούρτα αυτής της "απόδρασης".

Δεν θα σας κουράσω με πληροφορίες, απλά θα σας καταθέσω τις δικές μου εντυπώσεις. Αναπτυσσόμενος τουριστικός προορισμός, που εμένα μου έδωσε την εντύπωση ότι μπορεί να χαθεί στο δρόμο η αυθεντική του ομορφιά από τις ανθρώπινες παρεμβάσεις. Μακάρι να διαψευστώ. Εδώ να πούμε ότι το Εθνικό Πάρκο του Pirin (κορφή 2914 m) έχει ενταχθεί από το 1983 στον κατάλογο της πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO Οξυές, βελανιδιές, κωνοφόρα και οργιώδη βλάστηση σαν και αυτή που συναντάς στο Ελληνικό τμήμα του βουνού στα δάση του Καράντερε, της Ζακραντένια του Φρακτού και της Χαϊντούς στο παρθένο δάσος Το βουνό το αγκαλιάζουν δύο ποτάμια. Ο Struma (Στρυμώνας) και ο Mesta (Νέστος).

Λίμνη Βezbog

Το πρώτο πρωί φουλάραμε με προορισμό την αλπική λίμνη Βezbog στα 2240 m. Η κατεύθυνση μας βόρεια και πλάι στο Μesta (Νέστος). Τέσσερα χιλιόμετρα ανατολικά του Bansko συναντάμε το Dobrininshte. Από εδώ ακολουθούμε την επιγραφή ski zone και σε 7 χλμ έξω από το χωριό σε δρόμο που μετα βίας χωράνε 2 αυτοκίνητα αλλά ασφάλτινο συναντάμε τη βάση των εγκαταστάσεων του chair lift (υψόμετρο 1480μ.) για την μετάβασή μας στην αλπική λίμνη.

H διαδρομή κατάφυτη, μες τα πεύκα λες και ήσουν στο πευκοδάσος του Σχοινιά Ακόμα και το έδαφος σε μεγάλο τμήμα της διαδρομής ήταν αμμώδες παρά το μεγάλο υψόμετρο (1400 m). Η απόσταση που καλύπτει το lift μέχρι τη λίμνη είναι περίπου 3,5 Km με ενδιάμεσο σταθμό παρακαλώ και η υψομετρική διαφορά κοντά στα 800 m.

Τη λίμνη τη βρήκαμε να μας περιμένει με πλήθος άλλων φυσιολατρών να κατευθύνονται είτε στο καταφύγιο δυναμικότητας 146 κλινών – με κιθάρες και εφόδια στο χέρι – είτε προς τη κατάκτηση και φωτογράφιση κοντινών κορυφών δεξιά και αριστερά από το σημείο της λίμνης (2240μ). Καθίσαμε σε ένα περίπτερο- ταβέρνα, που σερβίριζε τσάι, τσίπουρο, τοπικό κρασί και σούπες. Τιμές λογικές, από τα πεδινά η θέα καταπληκτική οι κορφές ακριβώς από πάνω μας, άλλες 610 m ψηλότερα, στα 2850 m। άλλες πιο χαμηλές.

Η καλύβα Bezbog βρίσκεται σε 2240 μέτρα επάνω από τη στάθμη θάλασσας στην ακτή της λίμνης Bezbog και είναι μια από τις νεώτερες και σύγχρονες καλύβες σε Pirin Αυτό είναι το δεύτερο κτήριο στην περιοχή δεδομένου ότι η πρωτη καταστράφηκε από μια χιονοστιβάδα το 1971. Η κατασκευή της νέας σύγχρονης καλύβας Bezbog άρχισε το επόμενο έτος και σήμερα το ξέρουμε με την παρούσα μορφή. Η χωρητικότητα της καλύβας Bezbog είναι 146 κρεβάτια που βρίσκονται σε 5 πατώματα. Στα δωμάτια υπάρχουν 3, 4 και 8 κρεβάτια και χωρισμένα σε διαμερίσματα. Οι τουαλέτες είναι κοινές για κάθε πάτωμα. Στην καλύβα υπάρχει μια TV. Η θέρμανση είναι κεντρική. Υπάρχει ένα εστιατόριο, ένα κατάστημα καφέ, κατάστημα για τα μικρά αγαθά, αίθουσα αναγνωστηρίου, μια τηλεόραση και μια ντουλάπα σκι. Κοντά στην καλύβα υπάρχει μια παιδική χαρά. Υπάρχουν χαραγμένα μονοπάτια κοντά στην καλύβα αλλά το χειμώνα και κίνδυνος από χιονοστιβάδα. Ο ανελκυστήρας καρεκλών που οδηγεί στην καλύβα Bezbog αναχωρεί από την καλύβα Gotse Delchev. Η καλύβα Bezbog είναι προσιτή με τη χρησιμοποίηση του lift. Η Delchev Gotse είναι μια αφετηρία για την καλύβα Bezbog. Με τη χρησιμοποίηση του ανελκυστήρα διαρκεί 25 λεπτά για να φθάσει στην καλύβα. Η καλύβα Bezbog διαχειρίζεται από την DF Social recreation - Dobrinishte. Τηλέφωνο:07447/21-20,21-29,0888.286.102

Κοντινές κορυφές – αξιοθέατα.

Kremenski λίμνες - 2.30 hours Bezbog κορυφή - 1.30 hours Polezhan κορυφή - 2.30 hours Samodivski κορυφή (Djengal) - 3.15 hours (μη σημαδεμένα μονοπάτια) Popovo lake (μονοπάτι σημαδεμένο μέχρι το Pirin hut) - 1.15 hours
Pirin hut- 5।30 hours Καταφύγιο και λίμνη Tevno (through iron doors) - 4.20 hours Demyanitsa καταφύγιο - 4.15 hours (σημαδεμένα μονοπάτια)

H συνέχεια είχε άσφαλτο μέχρι την περιοχή Dobrininshte - Ribarnika Εκεί υπήρχε ένα πεστροτροφείο - ταβέρνα όπου άμα ήθελες ψάρευες από μια λιμνούλα τη πέστροφα σου, που πήγαινε κατ΄ ευθείαν στο τηγάνι.

Η ναυαρχίδα του χειμερινού τουρισμού – Μπάνσκo

Το Βansko είναι ένας από τους σπουδαιότερους προορισμούς για τους σκιέρ σήμερα στη Βουλγαρία. Κτισμένο στα 925 m, με περίπου 10.000 κατοίκους. Γίνεται μεγάλη προσπάθεια να διατηρηθεί όπως ήταν το ιστορικό κέντρο της πόλης που χρονολογείται από την οθωμανική περίοδο, αλλά επειδή εδώ είναι Βαλκάνια και όχι παίξε γέλασε όλο και κάποια ματσαραγκιά θα δεις. Εκείνο που πραγματικά μας τρόμαξε ήταν η οικοδομική "ανάπτυξη", στην περιφέρεια της πόλης με κατασκευές υπέρ πολυτελείας, που μας είπαν ότι προορίζονται για ξένους αγοραστές, οι τιμές εδώ κυμαίνονται από 400 ευρώ το τετραγωνικό σε πολυτελή στούντιο με πολλά έξτρα.

Την εποχή πριν από την άφιξη των χιλιάδων τουριστών από ολόκληρη την Ευρώπη το Μπάνσκο ήταν ένα καλά κρυμμένο μυστικό, που το ήξεραν μόνο οι ντόπιοι της περιοχής αλλά και οι κάτοικοι της Βορείου Ελλάδας. Όποιος νομίζει ότι οι σχέσεις με το Μπάνσκο ξεκίνησαν με τα δελεαστικά πακέτα εορτών και Παρασκευοσαββατοκύριακα για σκι σε ξενοδοχεία που περιλαμβάνουν και υπηρεσίες spa στην τιμή διανυκτέρευσης, μάλλον θα πρέπει να αναθεωρήσει. Υπήρχε ελληνική παρουσία και πριν τον μαζικό τουρισμό. Αρκεί μια βόλτα στον πυρήνα της πόλης, για να καταλάβει κανείς ότι αυτό το χωριό έχει δει μέρες πλούτου και ακμής πολύ πριν δημιουργηθούν οι υποδομές χιονοδρομικού κέντρου, πίστες, λίφτ και γόνδολες, και βέβαια πολύ πριν ανοίξουν μαγαζιά με ενοικιάσεις εξοπλισμού, après-ski μπαράκια, ταβέρνες και ξενοδοχεία. Το μαρτυρά η τυπική αρχιτεκτονική των σπιτιών, μαντρότοιχοι χτισμένοι από πέτρα και ξύλο, μεγάλες αυλές, κτίσματα μετρημένης μεγαλοπρέπειας ορεινού τύπου. Το Μπάνσκο υπήρξε σημαντικός εμπορικός σταθμός μεταξύ Αιγαίου και Κεντρικής Ευρώπης και οι κάτοικοι του δεν άργησαν να αποκτήσουν μεγάλη φήμη για τις ικανότητες τους, αλλά και το ανεξάρτητο πνεύμα τους.
Στην διάρκεια της οθωμανικής αυτοκρατορίας είχαν διεκδικήσει και αποκτήσει ένα αρκετά σημαντικό βαθμό αυτονομίας, μάλιστα σε αυτήν εδώ την περιοχή γεννήθηκαν αρκετοί ήρωες της βουλγαρικής παράδοσης, με κυριότερο τον Άγιο Παϊσιο του Χιλανδαρίου (από τη μονή του Αγίου Όρους όπου μόνασε), συγγραφέα της σημαντικότατης «Σλαβοβουλγαρικής ιστορίας» (1762) που βοήθησε στην ενδυνάμωση του εθνικού φρονήματος των Βουλγάρων στα χρόνια της οθωμανικής κατάκτησης (το άγαλμα του δεσπόζει στη κεντρική πλατεία Vezrazhdan.) Επίσης δείγμα της ακμής αλλά και της σχετικής ανεξιθρησκίας που απολάμβανε το Μπάνσκο παρά την οθωμανική κατοχή είναι και ο εσωτερικός διάκοσμος και κυρίως το εικονοστασι της εκκλησίας της Αγίας Τριάδας (πρώτο μισό του 19ου αιώνα) ή αλλιώς Sveta Troitsa.
Και μετά ήρθε το σκί. Η στροφή προς αυτό το είδος χειμερινού τουρισμού είχε αρχίσει να γίνεται σταδιακά, η μεγάλη όμως έκρηξη σημειώνεται το 2003 οπότε και γίνονται σημαντικά έργα υποδομής υπο αυστριακή καθοδήγηση. Το χιονοδρομικό κέντρο κατατάσσεται πλέον στην κατηγορία των «υπερσύγχρονων», με πίστες μήκους 65 χλμ. σε υψόμετρο μεταξύ 1000 και 2650μ. όλες με βόρειο προσανατολισμό και με εγγυημένο χιόνι, αν όχι φυσικό τουλάχιστον τεχνητό. Κάπως έτσι λοιπόν καταλαβαίνει κανείς γιατί συνωστίζεται τόσος κόσμος στα λίφτ σε περιόδους αιχμής, παρόλο που οι τιμές για τη πρόσβαση δεν είναι ακριβώς αυτό που λέμε φτηνές (ημερήσιο pass 25 ευρώ). Βεβαίως φτηνό παραμένει το περιτύλιγμα, ξενοδοχεία, μαγαζιά, ταβέρνες, γεγονός διόλου ευκαταφρόνητο στους χαλεπούς καιρούς που διάγουμε.
Η αυξημένη ζήτηση διογκώνει και την προσφορά, αυτό δυστυχώς είναι ο κανόνας και η κατάρα της αγοράς. Αυτή τη στιγμή αν εξαιρέσουμε τον παραδοσιακό πυρήνα του Μπάνσκο και το κουμμουνιστικής αισθητικής κομμάτι του (που έχει και αυτό την χάρη του), η πέριξ της πόλης περιοχή μέχρι τη βάση των λίφτ αλλά και δυτικά του ποταμού Glazne είναι ένα απέραντο εργοτάξιο. Αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι τα τελευταία 4 χρόνια χτίστηκαν πάνω από 100 ξενοδοχεία ανεβάζοντας τις προσφερόμενες κλίνες συνολικά στις 10000 (περίπου όσο και ο πληθυσμός της πόλης). Τα τελευταία χρόνια η περιοχή θεωρείται ο ταχύτερα αναπτυσσόμενος χειμερινός προορισμός της Ευρώπης.

Απογευματάκι επιστρέψαμε στο Bansko Είχαμε χρόνο για μια βόλτα στη πόλη και επίσκεψη στην εκκλησία της Αγ. Τριάδας του 1835. To πρόγραμμα για το βράδυ είχε γλέντι σε παραδοσιακή ταβέρνα με όργανα. Κάναμε κράτηση για τραπέζι με 15 άτομα. Κραιπάλη κανονική. Κλαρίνα τσιγγάνικα με ακούσματα Bregovic και Γ. Μάγκα. Βραδιά αξέχαστη.

Ανάβαση με τον Ε.Ο.Σ.Κομοτηνής στη τρίτη ψηλότερη κορυφή των Βαλκανίων (Βίχρεν 2914μ)

Η τοποθεσία

Η οροσειρά Πιρίν - έκτη σε μέγεθος οροσειρά της Ευρώπης- σε μια πλαγιά της οποίας είναι χτισμένο το Μπάνσκο σε υψόμετρο 950μ. αποτελεί τον κυριότερο χειμερινό πόλο έλξης τουριστών της γειτονικής Βουλγαρίας. Πρόκειται για ένα μνημείο της φύσης, παρθένες εκτάσεις υψηλής αισθητικής και οικολογικής αξίας, που έχουν ανακηρυχθεί σε προστατευόμενη περιοχή ήδη από το 1962. Το 1983 το Εθνικό Πάρκο του Πιρίν εντάσσεται στη λίστα με τα φυσικά μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO και προστατεύεται ήδη από τις διεθνείς συμβάσεις. Το χειμώνα κατάλευκο, σκεπασμένο από χιόνι για σχεδόν 5 μήνες και θερμοκρασίες που κατά μέσο όρο βρίσκονται διαρκώς κάτω από τους μηδέν βαθμούς κελσίου, και το καλοκαίρι καταπράσινο, σκεπασμένο στο μεγαλύτερο μέρος του από κωνοφόρα, με λίμνες, ποτάμια και καταρράκτες, γκέιζερ και θερμές πηγές. Ένας ανεκτίμητος θησαυρός.

Βοτανικός πλούτος.

Η οροσειρά Πιρίν - μεγαλύτερο μέρος του ορεινού της όγκου περιλαμβάνεται στο ομώνυμο Εθνικό πάρκο – εκτείνεται επι 40 χλμ. κατά μήκος και επι 25 χλμ. κατά πλάτος. Το Πιρίν αποτελεί έναν μικρό παράδεισο βιολογικής ποικιλότητας, που φιλοξενεί σπάνια και απειλούμενα με εξαφάνιση είδη, όπως ο λύκος και η καφετιά αρκούδα.
Ξεχωριστή σημασία έχει ο βοτανικός πλούτος του βουνού. Στο Πιρίν έχουν καταγραφεί περισσότερα από 1300 είδη φυτών, με πλήθος από πανέμορφα ενδημικά αγριολούλουδα, ενώ ξεχωρίζει η ποικιλότητα των κωνοφόρων δένδρων.
Ο κατάλογος της θαυμαστής βιοποικιλότητας του Πιρίν δεν σταματά εδώ. Σχεδόν 2000 είδη ασπόνδυλων, 180 είδη πτηνών και 45 είδη θηλαστικών εμπλουτίζουν αυτή τη μικρή κιβωτό της βουλγαρικής φύσης, δημιουργώντας ισχυρό κίνητρο σε μεγάλα πλήθη φυσιολατρών να επισκεφθούν την περιοχή.

Η κορυφή.

Η κορυφή Βίχρεν 2914μ. τρίτη ψηλότερη κορυφή των Βαλκανίων, είναι από τα ομορφότερα βουνά της χερσονήσου και διεγείρει τη φαντασία των έμπειρων ορειβατών. Εδώ κοντά βρίσκεται και η υψηλότερη κορυφή της Βαλκανικής στα 2925μ. (η δεύτερη ψηλότερη βρίσκεται επί ελληνικού εδάφους Όλυμπος 2918μ.). Το πρώτο πράγμα που κάνει εντύπωση όταν κανείς βρίσκεται στο υψόμετρο αυτό, είναι τα υπέροχα βουνά που απλώνονται μέχρι τον ορίζοντα. Το άλλο που οπωσδήποτε εκπλήττει είναι η πρασινάδα. Σε αντίθεση με άλλα πολύ πιο αστικοποιημένα μέρη της Γηραιάς ηπείρου, τα βουλγαρικά βουνά έχουν διαφυλάξει σημαντικό μέρος του φυσικού τους πλούτου. Και αυτό φαίνεται όχι μόνο από ψηλά. Αν θέλει κανείς να απολαύσει από κοντά την ατίθαση ομορφιά τους, θα πρέπει να τα γυρίσει με τα πόδια. Για το σκοπό θα χρειαστεί κατάλληλα ρούχα και εξοπλισμό, σύνολο χαρτών, ελεύθερο χρόνο και... αδάμαστο περιπετειώδες πνεύμα.

Πολύ δύσκολη για κατάκτηση είναι η Βίχρεν, η υψηλότερη κορυφή του Πίριν (2914 μ.). Μια από τις προσβάσεις προς αυτή περνά από το διάσελο Κόντσετο ("Αλογάκι"). Όταν δεν είναι τυλιγμένη στην ομίχλη, από τις δύο πλευρές του στενού αυχένα μήκους 150 μέτρων, ανοίγονται ιλιγγιώδεις θέες προς τις παρυφές του βουνού. Το βίωμα είναι αρκετά τρομακτικό, όμως και η ικανοποίηση από την υπερνίκηση του αξεπέραστου εκ πρώτης όψεως εμποδίου, είναι τεράστια.

Η πρωτοβουλία έχει πριν απ’ όλα αθλητικό χαρακτήρα και βρίσκει απήχηση ανάμεσα σε ανθρώπους με αυτοπεποίθηση, ορισμένη πείρα και καλό εξοπλισμό. Εκδηλώνεται μάλιστα ενδιαφέρον για ανάβαση και το χειμώνα που είναι πολύ πιο δύσκολη και απαιτεί ιδιαίτερες ικανότητες.
Από το ύψος 2500m η κορυφή μοιάζει με κώνο। Το χειμώνα υπάρχει κίνδυνος χιονοστιβάδας। Η θέα από την κορυφή είναι αξιοπρόσεκτη, μπορείτε να δείτε με καλές καιρικές συνθήκες τρείς χώρες, Βουλγαρία, Ελλάδα και FYROM. Η οροσειρά Pirin διαθέτει 130 λίμνες και 54 κορυφές άνω του ύψους των 2500μ.

Τα βουνά Pirin είναι συγκρίσιμα με τις ελβετικές Άλπεις και από τα ομορφότερα στη Βουλγαρία. Η ανάβαση τους αναγνωρίζεται ως αληθινό αλπικό experience από τους περιπατητές. Είναι στη δεύτερη θέση τα υψηλότερα μετά από τα βουνά Rila (στη Βουλγαρία) και το τρίτο στη βαλκανική χερσόνησο (2914μ). Το Pirin έχει το χαρακτηριστικό κλίμα ενός βουνού αλλά με μια καλά-εκφρασμένη μεσογειακή επιρροή, κυρίως μέσω των κοιλάδων των ποταμών Strouma και Mesta. Γί αυτό Pirin είναι το βουνό με το μέγιστο αριθμό ηλιόλουστων ημερών καθ' όλη τη διάρκεια του έτους σε σύγκριση με την οροσειρά Rila και τα αλλα δύο βαλκανικά βουνά, Vitosha και Osogovo. Η μέση ετήσια θερμοκρασία στην περιοχή, που βρίσκεται σε ένα ύψος περίπου 2000μ. πάνω από τη στάθμη θάλασσας, είναι 3.7 C. Οι μέγιστες βροχοπτώσεις και οι χιονοπτώσεις έρχονται το Νοέμβριο και το Δεκέμβριο και ελάχιστα - τον Αύγουστο. Η μέση τιμή βροχοπτώσεων και χιονοπτώσεων στο Vihren είναι μέσα στα 1500-1600 χιλ. ανά τετραγωνικό μέτρο ετησίως. Τα σύνορα του Pirin είναι: στο Βορρά - βουνά Rila στην ανατολή - η κοιλάδα Mesta η οποία διαιρεί το Pirin από τα βουνά της Ροδόπης στη δύση - φθάνει στην κοιλάδα Strouma στο νότο - το βουνό συνορεύεται με το Slavyanka και Stargach. Η έκταση των βουνών Pirin είναι 1210 τετραγωνικά χιλιόμετρα και διαιρείται σε τρία μέρη - βόρειο Pirin, κεντρικό- Pirin και νότιο Pirin.